FİZİK DOSYASI FORUMLARI

[fatihaxb]

ARKADAŞLAR BU SİTENİN ANA SAYFASINDAKİ BİR BAŞLIKTA BİR KAÇ SİNEK,KELEBEK VE BUNA BENZER KKANATLI BÖCEKLER FALAN FİLAN ADLI YAZIYI OKUDUM VE ANLAYAMADIĞIM BİR SORU KAFAMI KURCALAMAYA BAŞLADI BU YÜZDEN METNİN AYNISI TEKRAR SİZLERE SUNMAK İSTEDİM SİZDE OKUMADIYSANIZ Bİ GÖZ ATIN DİYE. METİN ŞUDUR : "Eski Yunanlılar’ın statik cisimler ve denge sistemleri üzerine harikulade bir anlayışı vardı ama Dinamik (hareketli cisimlerin hareketine hükmeden ilkeler)
üzerine herhangi bir fikirleri yoktu.Cisimlerin bir andan bir başka ana yerdeğiştirmelerine ilişkin ilkeleri yoktu.Oysaki evrende “Statik ve Dinamik” dengeler müemmel bir ikili oluşturmaktadır.Evrendeki muazzam denge sadece durgun sistemlerin değil,hareketli sistemlerinde etkilerinden doğmaktadır.Mikro alemden makro aleme kadar hareketli cisimlerin yada sistemlerin oluşturduğu dinamik denge Evrendeki “Hayret verici” dengenin önemli sebeplerindendir:Atom çekirdeğinin etrafında yörüngelerde dolanan elektronların dönme dengesinden,Milyonlarca sistemden oluşan hareketli yüzmilyonlarca galaksilerin dengesine varıncaya kadar Dinamik prensipler hayatımızda önemli yer arzetmekte…Eski Yunan döneminde dinamik prensiplerin oluşturulamamasının en büyük sebebi,zamanı doğru ölçebilecekleri biz sistemlerinin olmamasıydı.Yani yeterince iyi bir saatlerinin olmayışıydı.Cisimlerin konum değişikliklerinin zamana göre iyi bir şekilde ölçülmesi ve hız değişimlerinin doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi için doğru ölçüm yapan ve heryerde standart kabul edilen bir saatin olması gerekliydi.
1583 yılında Galilei’nin zamanı ölçmek için güvenilir bir aygıt arama gayretleri sarkacın kullanılabileceğine ilişkin olumlu bir sonuç verdi.Yaklaşık 55 yıl sonra 1638’de Galileinin Discorsi (Söyleşiler) adlı eserinin yayınlanması “ dinamik” konusunu nihayet gündeme getirebildi.
Galilei’nin Discorsi’sinde en önemli fiziksel gerçeklerden birincisi :”Bir cisme uygulanan kuvvet ,hızı değil ivmeyi tayin eder.”
Bir parçacığın hızı , parçacığın kütle merkezinin konumunun zamanla değişimi oranıdır.Ve hız yönlü (Vektörel) bir büyüklüktür.Yön önemlidir.Sultan Ahmet köftecisinde köfte yemek isteyen bir kişinin hızının büyüklüğü ne olursa olsun,yönü Sultan Ahmet köftecisine doğru olmazsa uzun bir müddet o lezzetli köftelerden yiyemeyeceğini söylemek çokta zor olmasa gerek.
İvme ise zamanla konum değişimini değişimi oranıdır.yani zamanla hız değişimi oranıdır.İvmede vektöreldir.
Galilei bir cismin üzerine etkiyen kuvvetin,cismin hızını dolaylı olarak etkilediğini bulmuştur.Bu kuvvet doğrudan cismin hızını tayin etmektedir.
Özellikle kuvvet yoksa hız sabittir.Yani bir doğru boyunca sabit hızla hareket eden cisme etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sıfır olması durumunda mümkündür.Galilei ve Newton’un geliştirdikleri Dinamik yasaların bir sonucu:”Sabit hızlı hareketin fiziksel açıdan hareketsizlik durumundan hiçbir farkının olmamasıdır.”Galilei’nin denizde seyreden gemi örneği bu konuda çok açıklayıcıdır:
“Büyük bir geminin güverte altı kamaralarından birine bir arkadaşınızla yerleşin ve yanınıza birkaç sinek,kelebek ve buna benzer kanatlı böcekler,içinde birkaç balık bulunan içi su dolu bir çanak alın;altındaki leğene damla damla su damlatan bir şişeyi tavana asın.Gemi seyir halinde değilken,kanatlı böceklerin kamaranın her tarafında aynı hızla uçtuklarını gözleyin.Balıklar hangi yönde gittiklerini umursamaksızın çanağın içerisinde her yöne yüzeceklerdir;su damlaları leğene dikine damlamayı sürdürecektir;…Siz bütün bunları dikkatle gözlemlerken geminin düzgün ve oraya buraya yalpalamaksızınyol alması koşuluyla istediğiniz hızda yol almasını sağlayın.Dikkatle gözlemlediğiniz hareketlerde hiçbir değişikliğin olmadığını göreceksiniz;sözü edilen hareketlere bakarak geminin hareket halinde mi yoksa demir atmış durumda mı olduğuna karar veremezsiniz…Su damlaları geminin kıç tarafına ilerlemeden dikine leğene inmiş olacaktır.Oysaki damlalar havada iken gemi birkaç fersah ilerlemiş olacaktır.Balıkların çanağın ön tarafına arka tarafına rahatlıkla yüzeceklerdir.Çanağa attığınız yeme doğru rahatlıkla yönelerek yemi yiyebileceklerdir.Yemde oldugu yerde yenilmeyi bekleyecektir.Oysaki gemi hareketlidir.Sinekler,kelebekler her yöne uçuşlarını aynı şekilde gerçekleştirecekleridir."
[b] Şimdi gemiye etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır yani gemi dengede ve sabit hızla hareket ediyormuş.(Asıl metinde öyle yazıyor isterseniz bi göz atın)Yani bildiğimiz evden hiç farkı yokmuş gibi düşünelim ki zaten öyle diyor yazıda.Ben gemide suyun neden dikine leğene düştüğünü, balıkların neden evdeki gibi hareket ettiğini kendimce anladım ve özümsedim ama bu sinek olayı midemi bulandırdı. Diyelimki gemi dediğim gibi hareket halinde ama BU SİNEKLER GEMİNİN İÇİNDE NASIL EVDEKİ GİBİ HAREKET EDİYOR BİR TÜRLÜ ANLAYAMADIM. DİYELİMKİ GEMİNİN İÇİNDEKİ SİNEK DEVAMLI AYNI YERDE HAVADA KANAT ÇIRPSIN(Yani yerinde saysın) PEKİ GEMİNİN KIÇI ZAMANLA GELİP SİNEĞE ÇARPMAZMI YAA! BANA GÖRE KESİNLİKLE ÇARPAR YADA BEN O YAZIYI YANLIŞ ALGILADIM. AMA YAZIDA SİNEKLERİN KAPALI VE HAREKETSİZ ORTAMDA OLDUĞU GİBİ GEMİDEDE AYNI ŞEKİLDE HAREKET EDECEĞİNİ SÖYLÜYOR. GÖRÜŞLERİNİZİ VE YORUMLARINIZI BEKLİYORUM. SAYGILAR...

[img][/img]
_________________
HAYAT GÜZELDİR AMA FİZİKLE DAHA GÜZELDİR. (Powered by FATİH)

[Fizik Dosyası]